Timmermans en de terreurturbines

Aanleiding: tocht met Marianne Zwagerman, 16 augustus 2025

'Wie is er hier vóór windmolens!' schreeuwt Marianne Zwagerman tegen de passagiers op de boot de Luna Azul. We zijn met zo'n vijftig man en staan op het punt uit te varen vanuit Scheveningen Haven om de 'terreurturbines,' zoals Zwagerman ze noemt, te gaan aanschouwen. We hebben allemaal een pilletje tegen zeeziekte gekregen, wat mijn Hongaarse vriend overdreven leek: 'Wat is er van de zeemansbenen van de Nederlanders overgebleven,' maar als hij een uur later belt hoe het er mee staat, hangen er wel een paar over de reling.
'Altijd naar de horizon kijken!' roept hij nog.
Daar doemen ze al op.
'Gaat het alleen maar om zo'n plukje,' vraagt mijn metgezel, en volgens zijn nog ziekere buurman draaien ze niet eens, maar als we een half uurtje later dichterbij zijn zijn het er wel erg veel.
Windmolens.
Ze draaien heel langzaam. Het ziet er unheimisch uit.
Er hangen nog steeds mensen over de reling, de dame op de bank aan de andere kant naast me blikt witjes voor zich uit; ze heeft een groene emmer naast zich gekregen.
Er blijkt maar één persoon voor te zijn, en dat is Vincent Evers. Hij vertelt trots dat hij een windmolen bezit, ik kijk naar hem, geheel in het rood, lange man, rode broek, rood trainingsjack en ik classificeer hem: Volkskrantlezer. Ik googel hem (met duckduckgo) - 'passie voor innovatie en gadgets' - ja hoor dat kan niet missen, dat is een Volkskrantlezer.
Volkskrantlezers zijn dol op windmolens; dat komt door de Volkskrantcolumnisten (journalisten hebben ze daar niet zoveel), die zijn ook dol op windturbines; om er maar ééntje te noemen, de columnist die vorig jaar is aangetreden: Diederik Samsom, de mede-architect van The Green deal (“De Green Deal gaat niet uit van wat mogelijk is, maar van wat moet") en die Diederik Samsom reageerde begin dit jaar woedend op de aantijgingen aan het adres van zijn voormalig Eurochef Frans Timmermans, met als titel: 'Twee aanvallen op de liberale democratie.'
Voor het gemak verbond Samsom de aantijgingen met de overwinning van Trump en een poging tot inperking van het demonstratierecht (Xtinction Rebellion en Pro Palestine), maar ja, Trump gaat niet over onze windmolens.
De beschuldiging: Frans Timmermans werd er van beschuldigd zo'n zeven miljard te hebben rond­gedeeld aan lobbyclubs, zonder dat precies duidelijk was aan wie, maar Samsom zegt dat dat gewoon standaard beleid is.
'Was er niet in 2021 een uitspraak van de Raad van State, naar aanleiding van een Nevele-arrest in België, dat voor elk windmolenpark er een Milieu Effect Rapportage moest worden opgesteld?' vraag ik voor we wegvaren aan Bert Weteringe, de windmolenexpert die ook mee is. Ik had hem gezien bij De Nieuwe Wereld, waar hij vertelde over de hoeveelheid afval die de windmolens bij vervanging achterlaten.
'En schafte niet Yesilgöz (als toenmalig als staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat) als overgangsregeling daarop de bestaande regels af om het voorlopig over te laten aan lokale overheden?' Dat klopte.
De nieuwe normen konden tot 22 november 2023 van een zienswijze worden voorzien; ze zouden juli 2025 ingaan, maar dat werd uitgesteld door politieke onenigheid over de minimale afstand tot woningen: de PVV wilde vier maal de tiphoogte, de VVD twee.

Intussen gaat de bouw door, ondanks dat sommige projecten niet voldoen aan Europese regels. April jongstleden oordeelde de Raad van State dat afbraak van de parken die daar niet aan voldeden nou ook weer niet nodig was.
'Ach,' zegt Weteringe, 'ze doen toch wat ze willen. Het draait allemaal om geld.'

En inmiddels krijst WindEurope, dé brancheorganisatie voor de windenergiesector in Europa, dat de vergunningverlening voor plaatsing van windmolens achterblijft bij de 'EU-doelen 2030'.
En Timmermans? Die is het daar mee eens. Tijdens het WindDay-congres in juli in Rotterdam pleitte hij voor een noodwet om tegenstribbelende gemeentes te kunnen omzeilen, lokale weerstand van provincies en gemeentes kon en mocht geen obstakel meer zijn.


Als ik me nu de keuze tussen PVV en PvdA moet voorstellen in een beeld, dan is dat een heel ander beeld dan dat waar laatst zoveel ophef over was.